Reza o dito que
“todos os camiños levan a Roma” , dito que si o
aplicásemos á nosa terra ben podemos dicir que “todos os camiños levan a
Santiago”, pois moitas das nosas
Comarcas e vilas están atravesadas por algún tramo dalgunha das históricas rutas
de peregrinación a Compostela.
Sexa como sexa,
en Rodeiro podemos presumir de que pola nosa terra cruzan os peregrinos que,
cada ano máis, elixen a ruta do Camiño de
Inverno para chegar a Santiago e á súa catedral, escenario no que repousan
os restos do Apóstolo.
O Camiño de
Inverno é unha ruta con moita historia e unha antiquísima orixe, avalada por
numerosos estudos de investigación e recoñecida pola Lei de Patrimonio Cultural de Galicia 5/2016 do 4 de maio, lei que
dedica un dos seus Títulos a os Camiño de Santiago, ó seu concepto, natureza, protección, usos,…
A nosa ruta, o
Camiño de Inverno, nace en Ponferrada, dende onde se dirixe ó Val do Sil. Ela é
a alternativa do Camiño Francés que,
dende a Idade Media, os peregrinos seguían para evitar subir aos altos do
Cebreiro durante o frío e duro inverno. Pero a orixe deste vía de paso é aínda
mais antiga, posto que fora descuberta polos romanos e, de feito, está documentada
por este mesmo camiño o trazado dunha das súas famosas calzadas, neste caso
secundaria, e coa que comunicaban as explotacións mineiras de ouro das Médulas
coa Vía XVIII. Co paso do tempo e da historia, transitaron por ela outros pobos,
os monxes do Císter empezaron por aquí a repoación, e as tropas napoleónicas accederon a Galicia por este camiño. Finalmente,
como apunte histórico, a finais do século XIX trazouse por aquí a primeira liña
de ferrocarril que comunicou Galicia coa Península.
O Camiño
de Inverno, dende Ponferrada a Compostela son 9 etapas e 250 Km. Das etapas, a
6 e a 7 son as que pisan o noso concello; a etapa 6 e a de Chantada a Rodeiro;
e a 7 dende Rodeiro a Á Laxe en Lalín, onde se une á Vía da Prata ata Santiago.
Seguir o tramo
desta Ruta Xacobea por terras de Rodeiro permítenos coñecer e achegarnos a
algúns do lugares de mais interese patrimonial natural, histórico e cultural do
concello. Ademais de ser unha actividade perfecta para estes días de outono nos
que o entorno natural está vestido coas cores propias da época. Entón se che
parece comezamos esta bonita ruta de maneira virtual que espero sexa un aliciente
para facela real… ;)
 |
Sendeiro da Virxe.
|
A ruta comeza
xunto á capela do Faro no punto mais alto da Serra do Faro, a fronteira natural
entre Rodeiro e Chantada, ata alí soben os peregrinos do Camiño de Inverno
dende Penasillás (Chantada), polo mesmo camiño que cada 8 de setembro se fai
coa Virxe do Faro o día da súa festa grande: a Romaría do Faro, festa que ten a
súa orixe na lenda das tres virxes irmás. Aínda que a Virxe do Faro vive todo o
ano na parroquia de Requeixo (Chantada), todos en Rodeiro sentímola tamén nosa
e para nos o 8 de setembro é un día de festa en familia que compartimos cos veciños de
Chantada e con todos os romeiros que se achegan ese día dende todos os puntos de
Galicia.
O tramo final de
chegada á capela é un sendeiro empinado entre os pinos, cuberto de herba fina, suave, e
flanqueado por un Vía Crucis de pedra, que os devotos fan descalzos ou de
xeonllos os días da Romería coma ofrenda, é o Sendeiro da Virxe e a lenda conta que por el pasou a Virxe e
por iso non medra nel nin herbas malas nin toxos. O noso patrimonio inmaterial
está cheo de crenzas populares coma esta de temática relixiosa.
Chegar ao alto do
Faro vale a pena aínda que so sexa polas vistas, das que seguimos gozando seguindo
a nosa ruta ladeira abaixo con destino ao Val de Camba. Camiñamos pola pista
forestal ao pé dos xigantescos aeroxeneradores que dende fai anos debuxan a
liña da serra de punta a punta, sinalando a fronteira entre Rodeiro e Chantada. Por este
tramo da ruta fixámonos no patrimonio natural, na paisaxe tradicional do
interior galego e dunha terra que mostra as consecuencias da principal
actividade económica da zona: a actividade agraria, que a divide e transforma
segundo as necesidades, sempre con respeto e agarimo.
 |
Fachada da Casa Fortaleza de Camba.
|
Xa en pleno Val
de Camba, facemos parada no Pazo de Camba, este edificio é o corazón do Val e
destas terras, un emblema da nosa historia construído en pedra na Idade Media e
que foi habitado polos Churruschaos, primeiros dunha longa árbore xenealóxica
que encheu de vida e de historia a Casa. Ela, a Casa de Camba, naceu como torre
defensiva medieval, medrando e evolucionando a Pazo ata o século XVII. E non
esquezamos fixarnos na pequena igrexa, de orixe románica, conta con algúns
interesantes detalles coma un reloxo de sol no exterior e uns capiteis labrados
de boa calidade no interior, ademais dun sarcófago de pedra que recorda a
figura dun dos señores da Casa de Camba.
Pero sigamos
andando que non temos tempo que perder!!, o camiño fainos cruzar polo Val e os
seus campos, salpicado de aldeas que o enchen de vida e actividade a diario. O
seguinte punto de interese co que nos chocamos está no lugar de Río, alí
sobreviven os vellos Pendellos da feira, aquelas casetas de pedra
cubertas que empregaban os tendeiros os días de feira para expoñer as súas
mercadorías. Son moi poucas as vilas galegas que conservan este tipo de
construcións populares que teñen a súa orixe na Idade Media e que enriquecen o
noso patrimonio etnográfico. Eles son a memoria dos antigos mercados rurais, do
bullicio dos días de feiras nas que se xuntaban os veciños dos lugares da
contorna para mercar e vender, pero sobre todo eran eventos de socialización e
reunión, de idas e vidas de chismes e contos, días de diversión que quedan xa
moi lonxanos no tempo.
 |
Pendellos da Feira en Río.
|
Despois da parada
en Río, camiñamos ata Rodeiro, a capital do concello. Este é o punto no que
remataría a etapa 6 do Camiño de Inverno, aínda que neste caso, despois de
pararnos a coñecer a Casa do Concello e a historia do solar que ocupa, seguimos
camiño ata completar o tramo do Camiño
por Rodeiro. A historia deste lugar xa a incluín no post da primeria ruta que suxeria por Rodeiro e que comezaba xusto xunto a este edificio… ahí queda a
ligazón:
https://draft.blogger.com/blog/post/edit/8929301195690437752/8500817118211199694
Aínda que algúns
anacos de camiño discorren por modernas pistas asfaltadas, moito faise polos
vellos camiños e sendeiros que
tradicionalmente unían aldeas e lugares, camiños que teñen moitas historias que
contar das xentes que os usaron a diario para ir traballar as leiras e prados, ou
para ir ao zapateiro ou ó xastre que exercía o oficio noutra aldea, pero tamén
para ir ás romarías, as feiras, ou as mozas, e neste caso das historias e
motivos polos que os Peregrinos queren chegar a Compostela. Os vellos camiños e
corredoiras teñen tanto que contar!.
Despois de
camiñar un largo anaco por eses camiños, a parada final da ruta do Camiño de
Inverno está no lugar de O Mesón de Pedroso, a toponímia lembranso que neste lugar se daba pousada a peregrinos e camiñantes. A aldea é en si mesma un conxunto
de interese patrimonial ó que se chega cruzando a vella Ponte Medieval marcada
coas típicas cunchas de vieira que se identifican cos Camiños de Santiago. Sobre
este lugar tamén publiquei xa un post fai meses que podedes recordar ahora…
ligazón: https://draft.blogger.com/blog/post/edit/8929301195690437752/2762290961628918926
Ben… aquí remata
a viaxe virtual de hoxe por terras de Rodeiro seguindo o Camiño de Inverno que
espero que resulte interesante e que anime a poñer as botas e saír a facela!!
Animáste??...
